Từ ngày 1/7/2025, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (Luật tổ chức VKSND sửa đổi 2025) chính thức có hiệu lực thi hành. Việc sửa đổi lần này nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương của Đảng về cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đồng thời phù hợp với yêu cầu thực tiễn tổ chức và hoạt động của ngành Kiểm sát nhân dân trong giai đoạn mới. Với nhiều điểm đổi mới quan trọng, Luật tổ chức VKSND sửa đổi 2025 được kỳ vọng sẽ tạo chuyển biến mạnh mẽ trong việc tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp.
Nguồn: Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội thông qua dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND với tỉ lệ tán thành cao.
Một trong những nội dung nổi bật của Luật sửa đổi lần này là việc tăng tính chủ động và linh hoạt trong sắp xếp tổ chức bộ máy của ngành. Theo quy định mới, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao được giao quyền đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập, giải thể Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân khu vực, quyết định địa điểm đặt trụ sở của Viện kiểm sát nhân dân khu vực. Việc này được thực hiện trên cơ sở yêu cầu nhiệm vụ, điều kiện thực tế và định hướng tinh gọn bộ máy, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Qua đó, tổ chức bộ máy ngành Kiểm sát có thể được rà soát, sắp xếp lại theo hướng hợp lý hơn, khắc phục tình trạng cứng nhắc, dàn trải, trùng lặp trong tổ chức, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Thay đổi đáng chú ý khác trong Luật tổ chức VKSND sửa đổi năm 2025là việc nâng số lượng Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao từ không quá 19 người lên không quá 27 người. Việc điều chỉnh này nhằm bảo đảm đủ nhân lực tham gia thực hiện các nhiệm vụ mới, đặc biệt là trong hoạt động kiểm sát xét xử tại Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Đồng thời, đây cũng là điều kiện để nâng cao chất lượng hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp ở cấp cao nhất, góp phần bảo đảm công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân theo đúng tinh thần của Hiến pháp.
Nguồn: Đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Viện trưởng VKSND tối cao trình bày báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND
Một điểm mới quan trọng của Luật Tổ chức VKSND sửa đổi năm 2025 là đổi mới cơ chế bổ nhiệm và nâng ngạch Kiểm sát viên: “…Nhiệm kỳ của Kiểm sát viên được bổ nhiệm lần đầu là 05 năm, kể từ ngày được bổ nhiệm, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này. Kiểm sát viên được bổ nhiệm lại hoặc bổ nhiệm vào ngạch cao hơn có nhiệm kỳ đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác”. Theo quy định mới, chỉ thực hiện thi tuyển khi bổ nhiệm lần đầu vào ngạch Kiểm sát viên sơ cấp, trung cấp hoặc cao cấp. Từ lần thứ hai trở đi, nếu cán bộ đã là Kiểm sát viên và đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định thì sẽ được xem xét bổ nhiệm vào ngạch cao hơn theo hình thức xét, không phải thi như trước đây. Quy định này nhằm giảm áp lực thi cử không cần thiết, tiết kiệm thời gian, công sức cho cán bộ, đồng thời phù hợp với xu hướng cải cách công vụ, tạo thuận lợi trong việc phát triển đội ngũ cán bộ có năng lực, uy tín, gắn bó lâu dài với ngành Kiểm sát nhân dân.
Bên cạnh đó, Luật tổ chức VKSND sửa đổi năm 2025 cũng bổ sung các quy định về việc từ chức, miễn nhiệm, cách chức lãnh đạo, quản lý trong ngành Kiểm sát nhân dân. Các trường hợp như không đủ uy tín, không hoàn thành nhiệm vụ hoặc có nguyện vọng chính đáng sẽ được xem xét xử lý theo quy định, góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng, tạo điều kiện cho cán bộ chủ động thực hiện quyền và trách nhiệm trong quá trình công tác.
Luật cũng điều chỉnh đồng bộ một số chế định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức ngành Kiểm sát, trong đó có việc thực hiện cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024. Theo đó, mức lương cơ sở được điều chỉnh tăng, kéo theo các chế độ phụ cấp chức vụ, thâm niên, trách nhiệm cũng được điều chỉnh phù hợp, góp phần cải thiện thu nhập, tạo động lực để cán bộ yên tâm công tác, gắn bó với Ngành. Trang phục, lễ phục và con dấu có hình quốc huy của Viện kiểm sát nhân dân các cấp cũng được quy định rõ hơn, nhằm tăng tính trang nghiêm, chính quy, chuyên nghiệp, góp phần khẳng định bản sắc và vị thế của ngành Kiểm sát trong hệ thống cơ quan tư pháp nước nhà.
Cùng với đó, Luật sửa đổi còn làm rõ hơn thẩm quyền kiểm sát trong một số lĩnh vực cụ thể như kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án dân sự, hành chính; kiểm sát việc cấp, sửa chữa bản án, quyết định của Tòa án… Những nội dung này giúp tăng tính toàn diện, hiệu quả trong công tác kiểm sát hoạt động tư pháp, bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm minh, thống nhất.
Có thể khẳng định, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2025đã đáp ứng kịp thời yêu cầu cải cách tư pháp, đổi mới tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của ngành. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để ngành Kiểm sát nhân dân tiếp tục đổi mới toàn diện, phát huy vai trò nòng cốt trong bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức và công dân, góp phần xây dựng nền tư pháp nghiêm minh, liêm chính, hiện đại, vì nhân dân phục vụ.
Nguyễn Thị Yến – Phòng Tổ chức cán bộ
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
