Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Ninh Giang (được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang (nay là Sở Tài chính tỉnh Bắc Ninh) cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần, ngành nghề hoạt động: sản xuất gạch Tuynel; địa chỉ tại thôn Tân Phượng, xã Trí Yên, TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang (nay là thôn Tân Phượng, phường Tân An, tỉnh Bắc Ninh).
Để thực hiện, Công ty Ninh Giang lập báo cáo đánh giá tác động môi trường thực hiện dự án “Xây dựng nhà máy gạch tuynel Ninh Giang”; địa điểm tại xứ đồng Ngòi Bún, thôn Tân Phượng, phường Tân An, tỉnh Bắc Ninh. Báo cáo đánh giá tác động môi trường trên thực hiện dự án “Xây dựng nhà máy gạch tuynel Ninh Giang” mà không có nội dung thực hiện dự án tập kết, chế biến khoáng sản hoặc sản xuất ngành nghề khác. Chất thải phát sinh từ quá trình thi công xây dựng và quá trình hoạt động sản xuất gạch.
Ảnh: thực hiện thủ tục tố tụng đối với bị can
Khoảng đầu năm 2024, ông Nguyễn Trọng C được ông Bùi Văn M và ông Tạ Minh Đ trao đổi về việc đề nghị thuê mặt bằng khu vực nhà máy gạch của Công ty Ninh Giang để tập kết đất chứa sắt và thực hiện việc sàng, lọc thu quặng sắt, phần đất, đá dư thừa (sau khi thu sắt) chuyển cho Công ty Ninh Giang phục vụ sản xuất gạch. Sau đó, ông M và ông Đ đã nhờ Công ty TNHH công nghiệp thương mại Gia Minh (công ty thuộc sở hữu của cháu ruột ông Đ) là pháp nhân ký hợp đồng mua đất chứa sắt của doanh nghiệp tại TP Hải Phòng. Số đất chứa sắt được vận chuyển bằng tàu thủy từ TP Hải Phòng về neo đậu tại cầu cảng của Công ty Ninh Giang; tại đây ông C và một số người lao động khác được ông C thuê sẽ điều khiển máy cẩu để múc đất chứa sắt từ các tàu thủy đổ lên xe ô tô vận chuyển đến vị trí tập kết phục vụ công đoạn sàng, lọc đất chứa sắt. Việc điều hành, chỉ đạo người lao động thực hiện sàng, lọc đất chứa sắt đều do ông M và ông Đ trực tiếp thực hiện. Ông Nguyễn Trọng C đã tham gia điều khiển máy xúc để múc đất từ các tàu thủy đổ lên các xe ô tô vận chuyển đến vị trí tập kết; ngoài ra, ông C còn điều khiển máy xúc để múc đất, bùn thải tại các bể lắng để đổ ra khu vực đất trống trong nhà máy sản xuất gạch.
Số đất còn lại sau khi sàng, lọc thu hồi sắt là chất thải sau quá trình sàng, lọc thu hồi sắt; số đất này được tận dụng để Công ty Ninh Giang sử dụng là nguyên liệu sản xuất gạch. Số đất thải này chưa được phân loại, lấy mẫu gửi cơ quan chức năng phân tích đánh giá; đất thải cũng không được lưu giữ, quản lý tại khu vực quản lý chất thải. Việc tập kết, tiến hành sàng, lọc đất chứa quặng sắt được thực hiện đến khoảng tháng 09/2024 thì dừng hoạt động do hiệu quả kinh tế từ việc thu hồi quặng sắt để xuất bán không cao. Sau thời gian này, việc ông Nguyễn Trọng C tiếp tục mua đất chứa quặng sắt tập kết về nhà máy sản xuất gạch và thuê 02 cá nhân quốc tịch Trung Quốc để tiếp tục ngâm, ủ hóa chất để tách quặng sắt.
Tuy nhiên, Công ty TNHH công nghiệp thương mại Gia Minh không có chứng nhận đầu tư, không có hồ sơ môi trường đối với hoạt động tập kết, chế biến khoáng sản tại địa điểm nhà máy gạch của Công ty Ninh Giang. Địa điểm nêu trên chỉ được Công ty Ninh Giang đăng ký đầu tư và báo cáo đánh giá tác động môi trường thực hiện dự án “Nhà máy sản xuất gạch Tuynel” đã được cơ quan chức năng phê duyệt. Trong đăng ký đầu tư và báo cáo đánh giá tác động môi trường của Công ty Ninh Giang không có hoạt động tập kết, chế biến khoáng sản.
Ngày 09/9/2025, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Bùi Văn M, Tạ Minh Đ, Nguyễn Trọng C về tội Gây ô nhiễm môi trường theo quy định tại Điều 235 Bộ luật Hình sự. Cùng ngày, VKSND tỉnh Bắc Ninh phê chuẩn khởi tố bị can đối với các bị can về tội danh nêu trên. Hiện vụ án đang tiếp tục được điều tra, làm rõ.
Phạm Hữu Cường- Phòng 3