Quy định về thẩm quyền của VKSND cấp tỉnh, VKSND khu vực trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án từ ngày 01/7/2025.

Để đảm bảo các hoạt động tố tụng hình sự, quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự được thực hiện thông suốt, không ngắt quãng khi thực hiện theo mô hình tổ chức bộ máy của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân kể từ ngày 01/7/2025, ngày 27/6/2025, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Thông tư liên tịch số 04/2025/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC quy định về phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự, quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự.

Tại khoản 2, khoản 3 Điều 13 đã quy định rất rõ thẩm quyền của VKSND cấp tỉnh và VKSND khu vực trong kiểm sát thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, nội dung cơ bản như sau:

VKSND cấp tỉnh có thẩm quyền kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án phạt tù tại trại tạm giam Công an cấp tỉnh; kiểm sát việc thi hành án phạt tù tại trại giam đóng trên địa bàn; kiểm sát việc thi hành án hình sự tại cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; kiểm sát việc thi hành hình phạt trục xuất tại cơ sở lưu trú;trực tiếp kiểm sát tại phân trại thuộc trại tạm giam Công an cấp tỉnh và kiểm sát thi hành án hình sự tại Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã, cơ quan, tổ chức được giao một số nhiệm vụ thi hành án hình sự trên địa bàn cấp tỉnh (khi thấy cần thiết)…VKSND khu vực có thẩm quyền kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án phạt tù tại phân trại thuộc trại tạm giam Công an cấp tỉnh đóng trên địa bàn; kiểm sát việc thi hành án hình sự của Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã và cơ quan, tổ chức được giao một số nhiệm vụ thi hành án hình sự có trụ sở đóng trên địa bàn; khi được VKSND cấp trên phân công thì VKSND khu vực thực hiện một số hoạt động kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự thuộc thẩm quyền của VKSND cấp trên;kiểm sát hoạt động thi hành án hình sự của Tòa án nhân dân khu vực theo quy định của pháp luật…

Để cụ thể hơn về thẩm quyền của VKSND cấp tỉnh và VKSND khu vực vực, ngày 30/6/2025, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Thông tư số 02/2025/TT-VKSTC quy định về thẩm quyền của VKSND các cấp trong thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong giải quyết vụ việc, vụ án hình sự. Trong đó, tại Điều 9 quy định về  thẩm quyền của VKSND cấp tỉnh và Điều 12 quy định về thẩm quyền của VKSND khu vực trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự, đặc xá. Nội dung cơ bản như sau:

VKSND cấp tỉnh kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù tại trại tạm giam Công an cấp tỉnh; kiểm sát việc thi hành án phạt tù tại trại giam đóng trên địa bàn; kiểm sát việc thi hành án hình sự tại cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; kiểm sát việc thi hành hình phạt trục xuất tại cơ sở lưu trú.Khi xét thấy cần thiết, kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù tại phân trại thuộc trại tạm giam Công an cấp tỉnh, buồng tạm giữ thuộc Đồn biên phòng, buồng tạm giữ của Cảnh sát biển; kiểm sát việc thi hành án hình sự của Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã và cơ quan, tổ chức được giao một số nhiệm vụ thi hành án hình sự trên địa bàn tỉnh; kiểm sát hoạt động thi hành án hình sự của Tòa án nhân dân cấp tỉnh theo quy định của pháp luật; kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá, thực hiện quyết định đặc xá của Chủ tịch nước tại trại tạm giam thuộc Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp tỉnh.Khi được VKSND tối cao phân công thì VKSND cấp tỉnh thực hiện một số hoạt động kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự thuộc thẩm quyền của VKSND tối cao…

VKSND khu vực kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù tại phân trại thuộc trại tạm giam Công an cấp tỉnh, buồng tạm giữ thuộc Đồn biên phòng, buồng tạm giữ của Cảnh sát biển đóng trên địa bàn; kiểm sát việc thi hành án hình sự của Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã và cơ quan, tổ chức được giao một số nhiệm vụ thi hành án hình sự có trụ sở đóng trên địa bàn thuộc thẩm quyền; kiểm sát hoạt động thi hành án hình sự của Tòa án nhân dân khu vực theo quy định của pháp luật; kiểm sát hoạt động của Tòa án nhân dân khu vực trong việc thông báo quyết định về đặc xá cho người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, lập danh sách, hồ sơ đề nghị đặc xá gửi Tổ thẩm định liên ngành.Khi được VKSND cấp trên phân công thì VKSND khu vực thực hiện một số hoạt động kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự thuộc thẩm quyền của VKSND cấp trên…

Đồng thời, cũng trong ngày 30/6/2025, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Thông tư số 03/2025/TT-VKSTC quy định về tiếp nhận nhiệm vụ, thực hiện thẩm quyền của VKSND các cấp. Trong đó, quy định VKSND cấp tỉnh kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong thi hành án dân sự, thi hành án hành chính trong trường hợp việc thi hành án dân sự, thi hành án hành chính liên quan đến nhiều khu vực và các trường hợp khác theo quy định (khoản 14 Điều 5). VKSND khu vực kiểm sát việc Tòa án nhân dân khu vực xem xét, quyết định hoãn, miễn, giảm, tạm đình chỉ, miễn chấp hành phần thời gian áp dụng xử lý hành chính còn lại trong việc xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi (khoản 4 Điều 6); kiểm sát việc Tòa án nhân dân khu vực xem xét, quyết định tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; quyết định trưng cầu giám định pháp y, pháp y tâm thần đối với phạm nhân, áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người đang chấp hành án phạt tù; các nhiệm vụ, quyền hạn khác trong thi hành án theo quy định của pháp luật(khoản 5 Điều 6); kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong thi hành án dân sự, thi hành án hành chính của cơ quan thi hành án dân sự, cơ quan có trách nhiệm thi hành án hành chính, Tòa án nhân dân khu vực, Chấp hành viên, tổ chức, cá nhân khác được giao nhiệm vụ tổ chức thi hành án dân sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong phạm vi khu vực theo quy định (khoản 12 Điều 6)…

Các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên là cơ sở pháp lý hết sức quan trọng, cần được cán bộ, công chức trong toàn ngành nghiên cứu, quán triệt một cách nghiêm túc nhằm đảm bảo thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao của VKSND các cấp khi thực hiện mô hình tổ chức bộ máy mới./.

Chu Ngọc Linh- Phòng 8 VKSND tỉnh Bắc Ninh